Bài viết này được dịch từ loạt 3 bài “How to destroy a boiler ….” Của tác giả William L. Reeves đăng trên tạp chí “National board bulletin” của Hội đồng quốc gia về thanh tra nồi hơi và bình áp lực Mỹ kỳ 2, 3, 4 năm 1999 phân tích một cách cụ thể những hiện tượng phổ biến nhất dẫn đến sự cố nồi hơi.Bài viết tập trung vào các nồi hơi ống nước trong ngành năng lượng và các nồi hơi thu hồi nhiệt công suất lớn, tuy nhiên các vấn đề được nêu trong bài là hết sức bổ ích đối với người vận hành, quản lý mọi dạng nồi hơi trong công nghiệp.
Mayzer xin tóm gọn nội dung để quý khách hàng và độc giả cùng nắm bắt giúp quản lý và vận hành lò hơi tốt hơn.
Nồi hơi là thiết bị quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong sản xuất năng lượng và chế biến. Tuy nhiên, nếu không được vận hành và bảo trì đúng cách, nồi hơi có thể bị phá hủy, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến sự cố nồi hơi và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
1. Nổ Nhiên Liệu – Nguy Cơ Tiềm Ẩn Khi Vận Hành Nồi Hơi
Một trong những sự cố nghiêm trọng nhất là nổ nhiên liệu trong buồng đốt. Nguyên nhân chủ yếu là do:
-
Hỗn hợp cháy quá dư nhiên liệu, dẫn đến tích tụ nhiên liệu chưa cháy.
-
Tán sương dầu không đảm bảo, khiến dầu đọng lại đáy buồng đốt.
-
Thông thổi buồng đốt sai cách, nhất là khi cố khởi động lại sau sự cố.
Biện pháp phòng ngừa:
-
Luôn kiểm tra hệ thống tán sương, vệ sinh đầu phun.
-
Đảm bảo áp suất và nhiệt độ dầu đúng thông số kỹ thuật.
-
Không cố gắng đánh lửa lại nếu chưa xác định rõ nguyên nhân sự cố.
-
Luôn làm sạch buồng đốt nếu có sự cố ngừng đốt.
2. Tình Trạng Cạn Nước Lò Hơi – Thảm Họa Thường Bắt Nguồn Từ Sơ Suất
Cạn nước trong nồi hơi là nguyên nhân chính khiến ống thép bị nóng chảy, dẫn đến biến dạng hoặc phá hủy nồi hơi. Nhiệt độ buồng đốt có thể vượt quá 1800°F, trong khi thép bắt đầu mất độ bền ở mức 800°F nếu không được làm mát bằng nước.
Biện pháp phòng ngừa:
-
Kiểm soát mực nước liên tục bằng hệ thống báo mức và van an toàn.
-
Huấn luyện vận hành viên về nguyên lý đối lưu tự nhiên trong nồi hơi.
-
Bảo trì định kỳ hệ thống cấp nước và cảm biến nhiệt.
Vụ nổ lò hơi nhà máy Gỗ ở Đồng Nai năm 2024 làm 6 người thương vong
3. Chất Lượng Nước Cấp Vào Lò Hơi Kém – Nguyên Nhân Gây Ăn Mòn và Cáu Cặn
Nước cấp bẩn hoặc xử lý hóa chất không đúng sẽ gây:
-
Cáu cặn trên ống truyền nhiệt, làm giảm hiệu suất trao đổi nhiệt.
-
Ăn mòn kim loại, khiến nồi hơi giảm tuổi thọ và dễ xảy ra rò rỉ.
Biện pháp phòng ngừa:
-
Sử dụng hệ thống xử lý nước đầu vào chuyên nghiệp.
-
Kiểm tra định kỳ chất lượng nước và điều chỉnh hóa chất kịp thời.
-
Vệ sinh lò hơi thường xuyên bằng phương pháp cơ học hoặc hóa học.
4. Khởi Động Lò Hơi Sai – Dễ Gây Rạn Nứt và Biến Dạng Kim Loại
Việc khởi động nồi hơi không đúng quy trình như tăng nhiệt đột ngột hoặc không xả khí đúng cách có thể gây sốc nhiệt, dẫn đến rạn nứt mối hàn, biến dạng ống, nứt bao hơi.
Biện pháp phòng ngừa:
-
Khởi động theo quy trình từng bước, tăng nhiệt từ từ.
-
Đảm bảo hệ thống xả khí hoạt động tốt.
-
Theo dõi chênh lệch nhiệt độ giữa các khu vực để ngăn sốc nhiệt.
5. Tác Động Cơ Học và Bảo Quản Kém – Gây Mất An Toàn Nhiệt
Các va đập cơ học, rung lắc hoặc bảo quản nồi hơi không đúng cách khi ngừng vận hành dài ngày sẽ gây rỉ sét, xâm thực hoặc ăn mòn bên trong.
Biện pháp phòng ngừa:
-
Kiểm tra và gia cố hệ thống đỡ, giảm rung.
-
Dùng hóa chất bảo quản nồi hơi khi dừng lâu.
-
Bịt kín các lỗ thông khí và duy trì môi trường khô trong lò.
6. Đốt Nóng Dữ Dội – Khiến Kim Loại Mất Tính Chịu Lực
Đốt quá mạnh khi không có đủ nước hoặc trong thời gian dài liên tục có thể gây quá nhiệt, khiến ống lò bị giãn nở không đều, dễ gãy vỡ hoặc nổ.
Biện pháp phòng ngừa:
-
Kiểm soát tỷ lệ gió – nhiên liệu tối ưu.
-
Lắp cảm biến nhiệt độ tại nhiều điểm để cảnh báo sớm.
-
Không tăng tải đột ngột khi mới khởi động.
Việc phá hủy lò hơi là hậu quả nghiêm trọng của quá trình vận hành sai kỹ thuật hoặc thiếu bảo trì, có thể gây tổn thất lớn về tài chính và con người. Vì vậy, cần có sự đầu tư đúng mức vào hệ thống lò hơi: từ chất lượng thiết bị, quy trình xử lý nước, bảo trì định kỳ đến đào tạo người vận hành. Doanh nghiệp cũng nên hợp tác với các đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ bảo trì và tư vấn kỹ thuật lò hơi để đảm bảo hoạt động sản xuất an toàn, ổn định và hiệu quả lâu dài.
Khi gặp bất kỳ sự cố nào với lò hơi tầng sôi, đừng tự xử lý nếu chưa nắm rõ kỹ thuật! Hãy liên hệ ngay với đội ngũ kỹ thuật của Mayzer để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm nhất.
📞 Hotline: 0942090089
📩 Email: mayzervietnam@gmail.com
🌐 Website: www.mayzer.com.vn
